Το Δίκαιο της Διανοητικής Ιδιοκτησίας προσφέρει σημαντικά εργαλεία προστασίας στα άτομα που δημιουργούν, επινοούν και εφευρίσκουν. Τα τρία σημαντικότερα εργαλεία είναι τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας, τα Εμπορικά Σήματα και η Πνευματική Ιδιοκτησία, ευρέως γνωστή ως Copyright.

Είναι αναγκαίο να γνωρίζει κάθε δημιουργός τα εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να προστατέψει το προϊόν της διάνοιάς του. Αυτός, λοιπόν, είναι και ο σκοπός αυτού του άρθρου: να αναλύσει με προσιτό τρόπο την έννοια των Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, των Εμπορικών Σημάτων και του Copyright.

Τι είναι τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (Patents);

Σκοπός των Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας ή αλλιώς πατεντών είναι η προστασία των τεχνικών εφευρέσεων, οι οποίες μπορεί να συνίστανται σε νέα προϊόντα, μεθόδους, διαδικασίες ή νέες υπηρεσίες, που χαρακτηρίζονται από εφευρετικότητα και μπορούν να τύχουν πρακτικής εφαρμογής στον βιομηχανικό κλάδο. Η κατοχύρωση μιας εφεύρεσης με τη χορήγηση ενός Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας σημαίνει ότι ο τίτλος αυτός θα αποτρέψει τρίτους από το να αντιγράψουν την εφεύρεση, επομένως θα αποδώσει στον εφευρέτη αποκλειστικά δικαιώματα επί της εφεύρεσης για το χρονικό διάστημα μιας εικοσαετίας. Η προστασία που παρέχει ένα Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας διακρίνεται σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Ο καταθέτης της αίτησης για Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ανάγκες του μπορεί να αιτηθεί προστασία είτε σε μία μόνο ευρωπαϊκή χώρα, και άρα να επικοινωνήσει με τον αρμόδιο εθνικό οργανισμό, είτε να καταχωρήσει ευρωπαϊκή ευρεσιτεχνία στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, είτε να απευθυνθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας αν επιδιώκει προστασία σε διεθνές επίπεδο (διαδικασία PCT).

Τα ΔΕ απαιτούν για τη συγγραφή και την υποστήριξή τους την διαμεσολάβηση πολύ έμπειρων Συμβούλων Ευρεσιτεχνίας, οι οποίοι συνδυάζουν τεχνικές και νομικές γνώσεις.

Τι είναι τα Εμπορικά Σήματα (Trademarks);

Τα εμπορικά σήματα είναι σύμβολα- ουσιαστικά μπορεί να είναι κάθε σημείο που έχει διακριτική δύναμη, δηλαδή είναι ικανό να ξεχωρίζει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από αυτά των ανταγωνιστών της. Το εμπορικό σήμα μπορεί να έχει πολλές μορφές, συνεπώς να ανήκει σε πολλά είδη (π.χ. λεκτικό, απεικονιστικό, τρισδιάστατο, σήμα μοτίβου, σήμα κίνησης, οπτικοακουστικό, ολογραφικό κ.α.).

Τα σήματα ανάλογα με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσδιορίζουν ταξινομούνται σε 45 κλάσεις ακολουθώντας την διάκριση της Σύμβασης της Νίκαιας. Μερικές έχουν ευρύτερο περιεχόμενο, ενώ άλλες περιλαμβάνουν πολύ συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες. Σε κάθε περίπτωση, για την καταχώριση ενός σήματος σε μια από αυτές τις κλάσεις, το αναφερόμενο προϊόν ή υπηρεσία θα πρέπει να προσδιορίζεται με την μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια.

Αντίστοιχα με τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας, τα εμπορικά σήματα μπορούν να προστατευτούν σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Τι είναι τα Πνευματικά Δικαιώματα (Copyright);

Τα Πνευματικά Δικαιώματα (Copyright) είναι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που έχει όποιος δημιουργεί ένα πρωτότυπο λογοτεχνικό, επιστημονικό και καλλιτεχνικό έργο.

Μόνο ο δημιουργός έχει το δικαίωμα να δημοσιοποιεί ή να αναπαραγάγει το έργο. Υπάρχει βεβαίως συγκεκριμένη χρονική περίοδος ισχύος των πνευματικών δικαιωμάτων, η οποία εξαρτάται από την χώρα που θεσπίζονται αυτά, καθώς και από το εάν η προστασία είναι εντός ή εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εντός της Ε.Ε., τα πνευματικά δικαιώματα προστατεύουν τον δημιουργό έως και 70 χρόνια μετά τον θάνατό του. Εκτός της Ε.Ε., σε όσες χώρες έχουν υπογράψει την Σύμβαση της Βέρνης το ελάχιστο χρονικό όριο είναι τα 50 χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα, ενώ το ανώτατο ποικίλλει.

Η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων είναι αυτόματη, δηλαδή το έργο προστατεύεται από την στιγμή της δημιουργίας του έργου. Συνεπώς, μια επίσημη διαδικασία υποβολής αιτήσεων δεν είναι απαραίτητη. Συνήθως, συστήνεται να περιλαμβάνεται στο έργο το κείμενο “με επιφύλαξη παντός δικαιώματος” ή το σύμβολο © – μαζί με το έτος δημιουργίας του έργου.